KONSPEKT LEKCJI BIOLOGII
w III klasie liceum
TEMAT :
Człowiek- gatunek biologiczny i istota społeczna.
Czynniki ewolucyjne kształtujące różnorodność genetyczną.
Czas realizacji: 2h lekcyjne.
ZAŁOŻENIA METODYCZNE :
1. Cele edukacyjne
-kształcenie wiadomości
Po lekcji uczeń:
- wymienia cechy gatunkowe człowieka,
- wymienia cechy charakterystyczne tylko dla człowieka,
- wymienia cechy charakterystyczne dla rasy czarnej, białej i żółtej.
-kształcenie umiejętności
Po lekcji uczeń:
- przedstawia przynależność systematyczną człowieka,
- porównuje cechy człowieka i małp człekokształtnych,
- analizuje drzewo rodowe człowiekowatych,
- analizuje wpływ środowiska zajmowanego przez człowieka na wykształcenie się odpowiednich do niego przystosowań (rasy ludzkie),
- analizuje i dokonuje selekcji informacji,
- ocenia przydatność informacji.
-kształcenie wychowania
Po lekcji uczeń:
- ma świadomość, że rasizm nie ma żadnych podstaw naukowych,
a różnice wewnątrzpopulacyjne są większe od międzypopulacyjnych
2. Metody pracy :
- praca w małych grupach i praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne :
- podręcznik
- karty pracy
4. Przebieg lekcji :
a) sprawy organizacyjne
b) tok lekcji
III TOK LEKCJI :
FAZA LEKCJI | Czynności nauczyciela | Czynności ucznia | Uwagi i wskazówki |
Wprowadzająca | Nauczyciel podaje temat lekcji i nawiązując do lekcji poprzedniej zadaje pytania : a)Co to jest specjacja? b)Jakie czynniki ewolucji mają na nią wpływ. Po zdefiniowaniu procesu antropogenezy i przedstawieniu drzewa rodowego człowieka nauczyciel dzieli uczniów na cztery zespoły. Każdy zespół otrzymuje inne zadanie do opracowania i przedstawienia pozostałym grupom. Zespół I – Jakie są charakterystyczne cechy hominidów, które z nich ewoluowały, a które uległy uwstecznieniu? Zespół II – Jakie są swoiste cechy gatunkowe człowieka współczesnego? Zespół III – Miejsce człowieka w świecie istot żywych - systematyka Zespół IV – Jesteśmy tacy sami czy różni – rasy ludzkie | Uczniowie losują kartoniki z numerami zespołu, a następnie wybrani liderzy zespołów losują temat zadania do opracowania | Uczniowie zostali wcześniej zapoznani z tematem lekcji i sposobem jej realizacji. Zadaniem uczniów było przygotowanie odpowiednich materiałów związanych z przynależnością systematyczną człowieka i cechami typowo ludzkimi |
Realizacyjna | Nauczyciel
pracuje indywidualnie z każdym zespołem, sprawdza zrozumienie tematu,
pomaga w określeniu zakresu i stopnia szczegółowości informacji.
Ewentualne błędy analizuje wspólnie z zespołem. Nauczyciel zaprasza przedstawicieli kolejnych zespołów do zaprezentowania i omówienia wyników pracy. | Uczniowie analizują wylosowany temat i selekcjonują materiały. Opracowują zakres i szczegółowość zagadnień do przedstawienia. Uczniowie omawiają opracowane przez siebie zagadnienia. Pozostali słuchają wypowiedzi kolegów a po zakończeniu prezentacji danego zespołu zadają pytania. | |
Podsumowująca | Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy i poleca ich wypełnienie na następną lekcję. Chętni uczniowie odczytają odpowiedzi na pytania z karty pracy. | Uczniowie na podstawie informacji zdobytych na lekcji samodzielnie wypełniają karty pracy. | |
Praca domowa:
Oceń, jakie znaczenie w przebiegu procesu hominizacji miał rozwój :
- inteligencji
- komunikowania się
- kultury.
Załączniki:
karty pracy ucznia
I KARTA PRACY UCZNIA:
1.Uzupełnij tabelę opisującą cechy przystosowujące lokalne populacje ludzkie
Do miejscowych warunków.
Warunki środowiska
|
Cecha
|
Wartość przystosowawcza cechy
|
mroźny klimat
|
Taka sylwetka zmniejsza straty ciepła
| |
czarna skóra
| ||
rozrzedzone, górskie powietrze
|
Cecha ta zapewnia lepsze dotlenienie komórek ciała
|
3.Czy człowiek współczesny jest hominidem ? Podaj po trzech przedstawicieli hominidów i małp człekokształtnych.
II KARTA PRACY UCZNIA
1.Uzupełnij tabelę opisującą cechy przystosowujące lokalne populacje ludzkie
do miejscowych warunków.
Warunki środowiska
|
Cecha
|
Wartość przystosowawcza cechy
|
mroźny klimat
|
Taka sylwetka zmniejsza straty ciepła
| |
czarna skóra
| ||
rozrzedzone, górskie powietrze
|
Cecha ta zapewnia lepsze dotlenienie komórek ciała
|
2. Wymień przynajmniej trzy swoiste cechy gatunkowe człowieka współczesnego
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
3.Czy człowiek współczesny jest hominidem ? Podaj po trzech przedstawicieli
hominidów i małp człekokształtnych
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
III KARTA PRACY UCZNIA:
1.Uzupełnij tabelę opisującą cechy przystosowujące lokalne populacje ludzkie
Do miejscowych warunków.
Warunki środowiska
|
Cecha
|
Wartość przystosowawcza cechy
|
mroźny klimat
|
Taka sylwetka zmniejsza straty ciepła
| |
czarna skóra
| ||
rozrzedzone, górskie powietrze
|
Cecha ta zapewnia lepsze dotlenienie komórek ciała
|
2. Wymień przynajmniej trzy swoiste cechy gatunkowe człowieka współczesnego
………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………
3.Czy człowiek współczesny jest hominidem ? Podaj po trzech przedstawicieli
hominidów i małp człekokształtnych
…………………………………………………………………………………………………………